Jaka woda dla niemowlaka? Kompletny przewodnik dla rodziców
Zastanawiasz się, jaka woda dla niemowlaka jest najlepsza? To jedno z częstszych pytań podczas rozszerzania diety. W tym poradniku wyjaśniam, kiedy wprowadzić wodę, jaką wodę dla niemowlaka wybrać, jakie inne płyny są bezpieczne oraz jak wspierać dziecko w nauce picia. Prosto, konkretnie i zgodnie z aktualnymi zalecenia.
Od kiedy podawać wodę niemowlakowi?
Wodę można zacząć proponować około 6. miesiąca życia, czyli na początku rozszerzania diety dziecka.
Karmienie piersią: mleko mamy zaspokaja pragnienie, dlatego woda nie jest konieczna.
Karmienie mlekiem modyfikowanym: w szczególnych sytuacjach (upał, gorączka), lekarz może zalecić podanie niewielkiej ilości wody.
Warto dodać, że w przypadku niemowląt należy regularnie obserwować oznaki odwodnienia, takie jak: sucha pieluszka, senność czy suche usta. Dlatego tak ważne jest, aby znać potrzeby dziecka.
Jaka woda dla niemowlaka - w butelce?
Najlepsza woda dla niemowlaka powinna spełniać następujące kryteria:
woda źródlana lub mineralna,
niskozmineralizowana (50–500 mg/l),
niskosodowa (<20 mg/l sodu),
niskosiarczanowa (<20 mg/l siarczanów).
Unikaj wód leczniczych i wysokozmineralizowanych, ponieważ mogą być zbyt obciążające dla organizmu dziecka.
Czy można podawać wodę z kranu lub filtrowaną?
Wodę z kranu można podawać tylko po przegotowaniu i tylko wtedy, gdy lokalna sieć wodociągowa spełnia normy sanitarne (czyli nadaje się do picia bezpośrednio przez dorosłych).
Po 1. roku – jeśli jakość wody z kranu jest potwierdzona jako bezpieczna (zgodnie z lokalnymi normami) – można ją podawać bez przegotowania.
Woda filtrowana – może nie usuwać bakterii. Z tego powodu nie zaleca się jej podawania niemowlętom.
Jakie płyny są bezpieczne dla niemowlaka?
Do 12. miesiąca życia dzieci powinny pić tylko:
mleko mamy,
mleko modyfikowane,
wodę niskozmineralizowaną.
Nie zaleca się:
soków (nawet świeżo wyciskanych),
kompotów,
herbat (w tym ziołowych),
napojów granulowanych i smakowych.
Choć niektóre z tych napojów mogą wydawać się zdrowe, to jednak zawierają zbyt dużo cukru lub składników, które nie są odpowiednie dla niemowlęcia.
Czy dzieci mogą pić herbaty?
Niemowlęta nie powinny pić herbat.
Po 1. roku życia dopuszcza się:
rooibos (naturalnie bez teiny),
prawdziwe herbatki owocowe (bez dodatku cukru).
Uwaga na koper włoski! Może mieć działanie kancerogenne. Nie zaleca się jego podawania dzieciom, nawet w formie naparu.
Co do picia po 1. roku życia?
Po ukończeniu 1. roku życia nadal najlepiej, by głównym napojem była woda. Od czasu do czasu, jako urozmaicenie diety, można podawać:
100% sok (najlepiej do posiłku),
niesłodzony domowy kompot,
- herbata rooibos,
- herbata owocowa z suszu
Warto jednak pamiętać, że takie napoje powinny być tylko dodatkiem, nie zamiennikiem wody. Należy także kontrolować zawartość cukru w sokach, ponieważ jego nadmiar może prowadzić do próchnicy i nieprawidłowego przyrostu masy ciała
Płyny obecne w jedzeniu – nie zapominaj o nich!
Woda znajduje się też w:
mleku (matki i modyfikowanym),
zupach,
owocach (arbuz, truskawki),
warzywach (ogórek, pomidor).
To oznacza, że niemowlę nie musi wypijać całego zapotrzebowania w formie czystej wody. Co więcej, zróżnicowana dieta pomaga naturalnie uzupełniać płyny.
Ile wody potrzebuje niemowlę? [Tabela i wzór]
Zapotrzebowanie na wodę zależy od masy ciała:
| Masa ciała dziecka | Dzienne zapotrzebowanie |
|---|---|
| Do 10 kg | 100 ml na każdy kg |
| 11–20 kg | 1000 ml + 50 ml/kg powyżej 10 |
| Powyżej 20 kg | 1500 ml + 20 ml/kg powyżej 20 |
Warto zaznaczyć, że zapotrzebowanie obejmuje nie tylko czystą wodę, ale także mleko, zupy, owoce i inne pokarmy bogate w wodę. Dlatego bilansując płyny w diecie, trzeba brać pod uwagę całościowe spożycie.
Jak zachęcać niemowlę do picia wody?
Nie zmuszaj dziecka – zamiast tego regularnie proponuj wodę.
Daj dobry przykład – pij wodę razem z dzieckiem.
Pozwól na doświadczanie, rozlewanie – nauka picia to proces.
Wybierz odpowiednie naczynie: kubek otwarty lub bidon ze słomką.
Jaka woda dla niemowlaka z perspektywy neurologopedy?– Katarzyny Roszczyniały
„Najlepszym wyborem dla niemowlęcia jest kubek otwarty – np. DOIDY, Medela, filiżanka z wywiniętym rantem. Na początku to rodzic powinien podawać płyny i obserwować dziecko. Drugą opcją jest bidon ze słomką – ale krótka i niezbyt wąska. Nie polecam butelek ze smoczkiem i niekapków z dziobkiem, które mogą wpływać negatywnie na rozwój aparatu mowy i zgryzu.”
Podsumowanie: Jaka woda dla niemowlaka?
Od 6. miesiąca – woda źródlana/mineralna, niskozmineralizowana.
Unikaj herbat, soków i napojów smakowych do 12. miesiąca.
Pamiętaj o wodzie obecnej w jedzeniu.
Nie zmuszaj do picia – pokazuj, jak to robić.
Źródła:
- Zasady żywienia zdrowych niemowląt. Zalecenia Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci, Standardy Medyczne/Pediatria, 2014, T. 11,321-338
- American Academy of Pediatrics, Fruit Juice in Infants, Children, and Adolescents: Current Recommendations, Pediatrics Volume 139, numer 6, June 2017:e20170967
- Normy żywienia dla populacji polskiej: nowelizacja, red. prof. dr hab. med. Mirosław Jarosz, Instytut Żywności i Żywienia, Warszawa 2017