Przed nadejściem świąt wielu mam karmiących zastanawia się, jakie potrawy będą mogły zjeść ze świątecznego stołu. Czy konieczne będzie dla nich przygotowanie specjalnego menu, które będzie dostosowane tylko do ich potrzeb?
Nie ma powodu do niepokoju – mamy karmiące będą mogły pozwolić sobie na niemal wszystko. Podczas świątecznego zamieszania i tak będzie mnóstwo do zrobienia, więc nie ma sensu, aby przygotowywały osobne posiłki dla siebie i swoich maluszków.
Jeśli jednak zależy Ci na tym, aby mieć wpływ na to, co przygotowuje mama czy babcia, warto edukować je w zakresie zdrowego żywienia.
Jak dostosować dietę dla mamy karmiącej i dziecka podczas świąt?
Odpowiedzią jest, że choć istnieją pewne wyjątki, zasada jest taka, że praktycznie na wszystko można sobie pozwolić.
W okresie połogu zalecana jest dieta bez produktów ciężkostrawnych, jednak nie z powodu możliwych objawów u noworodka, ale aby nie dodatkowo obciążać organizmu matki, szczególnie jeśli poród był przez cesarskie cięcie. Może nie być najlepszym pomysłem spożywanie smażonych pierogów z kapustą i grzybami, ale istnieje wiele innych potraw, które można jeść bez obaw. Ważne jest, aby nie popadać w skrajności i spożywać mniejsze porcje. Przede wszystkim należy słuchać swojego ciała.
Jednak jednym produktem, którego należy unikać, jest alkohol (szczególnie w pierwszych sześciu miesiącach życia dziecka, ponieważ wpływa nie tylko na dziecko ale również na laktację). W późniejszym okresie, gdy karmienie piersią jest ustabilizowane, warto ograniczyć spożycie alkoholu do minimum lub wcale go nie spożywać.
Ze względu na potencjalne negatywne skutki alkoholu dla dziecka i wpływ na produkcję mleka matki, lepiej spożywać go ostrożnie i rozważnie tylko w rzadkich wyjątkowych sytuacjach. Ważne jest również spożywanie go w odpowiednim momencie, zachowując odstęp czasowy pomiędzy karmieniami. Po wypiciu kieliszka wina lub niewielkiego drinka, należy odczekać od 2 do 3 godzin przed karmieniem dziecka (nie ma konieczności odciągania i wylewania mleka, aby zmniejszyć stężenie alkoholu).
Oczywiście, nie zalecam picia alkoholu. Jeśli jednak masz ochotę na lampkę wina podczas świątecznego obiadu lub kieliszek szampana na Sylwestra i masz pewność, że odstęp między karmieniami będzie wystarczająco długi, nie będzie to miało negatywnego wpływu na dziecko.
Pamiętaj, aby NIGDY nie kłaść się do łóżka z dzieckiem po spożyciu nawet minimalnej ilości alkoholu!
Czy są jakieś wyjątki dotyczące koli u niemowląt?
Kolka u niemowląt wynika głównie z niedojrzałości układu pokarmowego i nerwowego dziecka, dlatego nie ma potrzeby stosowania diety eliminacyjnej “na wszelki wypadek”. Nie ma potrzeby rezygnować z aromatycznych potraw, w tym świątecznych dań, które często zawierają naturalne przyprawy, takie jak czosnek. Maluszki, które zaznajomią się z różnorodnymi smakami przez aromatyczne mleko, będą chętniej sięgały po różnorodnie doprawione potrawy w przyszłości. Różnorodność smaku i konsystencji mleka ma wpływ na upodobania dziecka, a to zależy od tego, co mama spożywa.
Jedynie medyczne przeciwwskazania, takie jak alergie u matki lub u dziecka, potwierdzone przez alergologa, wymagają wykluczenia określonych produktów z diety.
Zdarza się, że mama dostrzega związek między spożytym jedzeniem a nieprawidłowymi reakcjami u dziecka. W takim przypadku warto unikać tych potraw i skonsultować się z lekarzem. Należy jednak zauważyć, że to nie dotyczy wzdęć. Jeśli mama doświadcza wzdęć po spożyciu strączków czy kapusty, nie ma powodów do obaw o dziecko, ponieważ czynniki powodujące wzdęcia u matki nie przenikają do mleka.
Świąteczna dieta dla niemowląt
W przypadku świątecznej diety maluszków, kluczowe jest uwzględnienie wieku dziecka oraz preferencji i zwyczajów rodziców w domu.
Typowe potrawy świąteczne odpowiednie do wieku
Poniżej przedstawiam typowe potrawy serwowane w okresie świąt dostosowane do wieku dziecka. Jednak jeśli pominęłam to, czego szukaliście, to proszę o komentarz, a na pewno odpowiem.
Dieta dla niemowląt w wieku 6–12 miesięcy:
Maluszki w wieku do 1 roku życia mają pewne ograniczenia żywieniowe. Podstawą ich diety jest oczywiście mleko matki lub mleko modyfikowane. Ważne jest podawanie potraw, które nie zawierają soli ani cukru.
Jeśli samodzielnie przygotowujemy posiłki, warto oddzielić część dla maluszka i nie dodawać do niej soli ani cukru. Jeśli dopiero rozszerzamy dietę niemowlęcia, zaleca się nie wprowadzanie nowych produktów w tym okresie, aby uniknąć niepotrzebnego stresu, np. związanego z wystąpieniem alergii.
Dieta dla dzieci w wieku 1-3 lat:
Dzieci powyżej 1 roku życia mogą spożywać wszystkie domowe potrawy w umiarkowanych ilościach (z wyjątkiem potraw z listy niedozwolonych – patrz niżej). W idealnym przypadku potrawy dla dzieci w tym wieku powinny być wolne od soli i cukru, jednak od czasu do czasu można im pozwolić na takie dania. Należy pamiętać, że w tym wieku kształtują się nawyki żywieniowe oraz metabolizm, dlatego należy ograniczyć spożycie słodkich i słonych potraw do minimum.
Lista produktów dla dzieci podczas świąt: zdrowe i bezpieczne potrawy dla maluszków
Mięso, ryby (ugotowane/pieczone/duszone):
Można wprowadzać już od rozpoczęcia rozszerzania diety, ale należy je odpowiednio przygotować (niesmażone, bez soli). Maluchy w wieku około 1 roku mogą spróbować smażonych potraw. Szczególnie polecane są tłuste ryby morskie, takie jak śledź, szprot, dziki łosoś. Należy unikać podawania małym dzieciom ryb drapieżnych, takich jak rekin, makrela królewska, tuńczyk czy miecznik.
Kapusta kiszona, ogórki kiszone:
Kiszonki można podawać nawet mniejszym dzieciom, ale zaleca się przepłukanie ich wodą, aby usunąć nadmiar soli.
Bigos:
Jeśli samodzielnie go przygotowujemy na chudym mięsie, bez grzybów, to nawet maluchy przed ukończeniem 1 roku życia mogą spróbować niewielkiej ilości.
Słodkości:
Do 1 roku życia nie podajemy słodyczy, nawet domowych. Chyba że mówimy o domowym biszkopciku bez cukru. Starszym dzieciom najlepiej nie proponować słodyczy, ale jeśli same sięgają do stołu lub domagają się porcji, to raz nie znaczy zawsze. 🙂
Alternatywą dla przesłodzonych, niezbyt zdrowych lub sztucznych słodyczy są domowe wypieki posłodzone świeżymi lub suszonymi owocami. Unikałabym jednak podawania kupnych, ciężkostrawnych ciast, które są przygotowywane na bazie twardych margaryn.
Orzechy:
Odpowiednie dla niemowląt, ale w postaci zmielonej lub masła orzechowego aby zminimalizować ryzyko zadławienia. Dzieci, które mają cały komplet zębów i umieją dobrze gryźć można zaproponować w całości.
Napoje - dla niemowląt w wieku 6-12 miesięcy:
mleko mamy / mleko modyfikowane, woda
Napoje - powyżej 1 roku życia:
woda, mleko (jeśli kontynuujemy karmienie piersią lub butelką), niesłodzone soki w małych ilościach (do 150 ml dziennie), delikatny kompot z suszu bez dodatku cukru (może działać przeczyszczająco)
Produkty całkowicie zabronione w diecie dziecka
W diecie dziecka zdecydowanie nie powinny się znaleźć następujące produkty:
- Miód – nie należy podawać miodu dzieciom do 1 roku życia ze względu na ryzyko wystąpienia zatrucia botulinowego.
- Grzyby leśne – należy powstrzymać się od podawania grzybów leśnych dziecku do około 12. roku życia, ze względu naze względu na ryzyko zatrucia.
- Alkohol
- Produktów solonych i słodzonych – najlepiej ograniczać spożycie soli i cukru w diecie dziecka co najmniej do 1. roku życia, a optymalnie do 2-3. roku życia.
- Produktów wysokoprzetworzonych – warto unikać żywności o wysokiej zawartości sztucznych dodatków, konserwantów i barwników.
- Produktów ciężkostrawnych – należy unikać potraw tłustych, smażonych
oraz ciężkostrawnych, które mogą obciążać układ trawienny dziecka. - Napojów gazowanych i słodzonych – im później wprowadzone do diety dziecka, tym lepiej.
W okresie świątecznym warto mieć umiar i zdrowy rozsądek.
Choć mamy karmiące mogą spróbować różnych potraw ze świątecznego stołu – o ile nie ma przeciwwskazań – nie zaleca się nadmiernego objadania się.
Im starsze dziecko, tym większe jest zainteresowanie świątecznymi potrawami, więc można im pozwolić na więcej. Jednak ważne jest, aby pilnować, aby proponowane potrawy były zdrowsze, o mniejszej zawartości soli i cukru. W przypadku maluszków jest to łatwiejsze ze względu na ograniczoną różnorodność dozwolonych potraw.
Uważam, że lepiej unikać pewnych produktów, co do których mamy wątpliwości, i spędzić ten wyjątkowy czas w spokoju, niż martwić się złym samopoczuciem dziecka i bólami brzuszka.
Źródła:
https://www.google.pl/search?q=standaty+medyczne+pediatria+żywinie+kobiet+karmiacyh&ie=utf-8&oe=utf-8&client=firefox-b-ab&gfe_rd=cr&dcr=0&ei=hGYhWv-XD9bBtAG07bLIAQ
https://ptp.edu.pl/files/Standardy_Medyczne_2014_Zalecenia_ywienia_.pdf
http://www.kobiety.med.pl/cnol/index.php?option=com_content&view=article&id=107&Itemid=44&lang=pl
Magdalena Nehring-Gugulska, Warto karmić piersią. I co dalej?